Nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego , jak ważny jest ruch w życiu każdego człowieka,
w przyrodzie . Bez ruchu nie byłoby życia . Ruch towarzyszy w życiu człowieka od narodzin do śmierci , ujawniając się w różnych formach aktywności . Ruch związany jest z życiem codziennym, zaspakaja nasze potrzeby , pomaga wyrazić emocje. Za pomocą ruchu , człowiek wyraża swoje emocje ,nawiązuje kontakt z otaczającą go rzeczywistością, z drugim człowiekiem. Ruch jest przejawem życia . Aktywność fizyczna jest czynnikiem kształtującym organizm człowieka i jego funkcje. Ruch jest podstawowym i naturalnym środkiem porozumiewania się, wychodzącym
z centrum naszego ciała, do którego w pierwszym rzędzie sięgają dzieci małe i osoby z utrudnioną komunikacją słowną. Podstawą porozumiewania się za pomocą „ języka ruchów” jest świadomość swojego ciała .
Okres przedszkolny jest szczególnie pomyślny dla prawidłowego kształtowania rozwoju motorycznego dziecka. Ponieważ aktywność ruchowa pociąga za sobą doskonalenie czynności
i funkcji poszczególnych narządów, wzmacnia organizm dziecka , kształtuje i usprawnia wszystkie jego układy : głównie ruchowy i nerwowy, dlatego musimy pamiętać , że ruch jest podstawowym bodźcem rozwojowym, spełniającym funkcję stymulującą . Troska o prawidłowy rozwój fizyczny dziecka , o zapewnienie mu możliwości wszechstronnego ruchu , jest działaniem na rzecz szeroko pojętego zdrowia dziecka – zdrowia fizycznego , psychicznego i społecznego .
Metoda wg. Weroniki Serborn jest metodą niewerbalną, poprawia ona komunikację dziecka
z otoczeniem, uaktywniając „ język ciała i ruchu”. Ćwiczenia wskazane przez Weronikę Sherborn można stosować z dzieckiem w każdym przedziale wiekowym. Wykorzystanie tej metody zależy jedynie od naszej inicjatywy i zapotrzebowania. Zaletą tych zajęć jest, to, że nie potrzebujemy żadnych drogich pomocy, a jedynie dużo wolnej przestrzeni, odpowiednie podłoże (np.: koc, materac) i świeże powietrze. Dzięki tym ćwiczeniom, dzieci uczą się poznawać przestrzeń
i zachowywać w niej, czują się swobodnie i nie obawiają się otoczenia. Stają się mniej zahamowane i bardziej otwarte na sytuacje problemowe. Metoda ta pozwala dzieciom poznać swoje ciało i uczy kontrolować jego ruchy, ułatwia też nawiązywanie kontaktów, uczy empatii. Bardzo ważnym walorem metody W. Sherborne jest to, iż w atmosferze radosnej zabawy umożliwia dzieciom zaspokojenie potrzeb psychicznych (bezpieczeństwa), wzrostu i rozwoju, w tym potrzeb społecznych i poznawczych. Ponadto Ruch Rozwijający pozwala na osiąganie zamierzonych efektów poprze eliminowanie czynników stresujących typu: nakaz, przymus, strach, lęk, obawą.
W metodzie Ruchu Rozwijającego W. Sherborne stosuje się trzy grupy ćwiczeń:
– ćwiczenia z „z” –to ćwiczenia ruchowe, w których jeden z partnerów jest bierny, drugi zaś aktywny i opiekuńczy względem niego. W ćwiczeniach tych nie występuje nawiązywanie kontaktu wzrokowego. Ćwiczenia te mają za zadanie budowanie i wzmacnianie wzajemnego zaufania
i zrozumienia przy pełnieniu odmiennych, uzupełniających się ról;– ćwiczenia „przeciw” -to ćwiczenia ruchowe, których celem jest uświadomienie uczestnikom ich własnej siły przy współdziałaniu z partnerem. Te ćwiczenia powinny być pozbawione agresji. Ćwiczenia „przeciwko”, mające charakter zabaw pseudoagresywnych, dają dzieciom możliwość poznania własnych i cudzych sposobów reagowania, możliwości radzenia sobie w sytuacji konfliktu, uświadomienia emocji. Świadomość ta pozwala kontrolować swoje emocje i zachowania;
– ćwiczenia „razem” –to takie ćwiczenia ruchowe, które wymagają jednakowego
zaangażowania partnerów. Ćwiczenia te prowadzą do wytworzenia harmonii i równowagi. Udział
w nich wymaga wzajemnego zaufania, zrozumienia, współpracy i równego wkładu wysiłku fizycznego, co jest warunkiem osiągnięcia sukcesu.
W ćwiczeniach tych jest bardzo ważny kontakt wzrokowy między partnerami oraz ćwiczenia o charakterze relaksacyjnym („relaks”).
Ćwicząc z dziećmi wg. tej metody musimy wykazać się opiekuńczością, umiejętnością współdziałania i reagowania na potrzeby i możliwości innych. Musimy kierować się następującymi zasadami: –pamiętaj, że uczestniczenie w zajęciach jest dobrowolne (możesz dziecko zachęcać, dodawać mu odwagi, ale nie zmuszać).
-
nawiąż kontakt z każdym dzieckiem : pamiętaj o utrzymywaniu kontaktu wzrokowego
w dalszym okresie zajęć , gdy dziecko już zaadaptuje się do udziału w ćwiczeniach
(w początkowym okresie kontakt wzrokowy może być zbyt trudny dla dziecka ) -
zajęcia powinny być dla dziecka przyjemne i dawać możliwość przeżywania radości
z aktywności ruchowej , kontaktu z innymi ludźmi , satysfakcji z pokonywania własnych trudności i lęków , z poczucia większej sprawności fizycznej -
bierz udział we wszystkich ćwiczeniach
-
w czasie zajęć ściśle przestrzegaj praw dziecka do swobodnej własnej decyzji , aby miało poczucie kontroli nad sytuacją i autonomii
-
zauważaj oraz stymuluj aktywność dziecka , daj mu szansę na twórcze działanie
-
miej poczucie humoru
-
nie krytykuj dziecka
-
chwal dziecko nie tyle za efekt , co za jego starania i wysiłek , a także za każde nowe osiągnięcie ,pokonanie lęku , wykonanie nowego ćwiczenia
-
unikaj stwarzania rywalizacji
-
rozszerzaj stopniowo krąg doświadczeń społecznych dziecka
-
stopniowo wprowadzamy najpierw ćwiczenia w parach, później w trójkach, a na końcu
z większą liczbą osób, -
większość ćwiczeń szczególnie początkowych prowadź na poziomie podłogi
-
zaczynaj od ćwiczeń prostych stopniowo je utrudniając
-
zmniejszaj udział swojej inicjatywy na rzecz coraz aktywniejszego udziału dziecka
w kształtowaniu programu -
proponuj naprzemienne ćwiczenia dynamiczne i relaksacyjne
-
miej zawsze na uwadze samopoczucie dziecka , pytaj je o przyzwolenie na intensyfikowanie jego doznań
-
ucz dzieci zarówno używania siły , jak i zachowania delikatności i opiekuńczości w stosunku do drugiej osoby
-
we wszystkich ćwiczeniach , w których jest to możliwe zadbaj o to , aby dziecko znalazło się także w pozycji dominującej (poprzez zamianę ról )
-
zaplanuj początek zajęć tak , aby zawierał propozycje ćwiczeń – spotkań , dających poczucie bezpieczeństwa , oparcia i bliskiego kontaktu
Oto parę zabaw i ćwiczeń które Państwo możecie przeprowadzić z własnym dzieckiem w zaciszu domowym, bądź gdy do waszej pociechy przyjdą goście:
Ćwiczenia „z” w parach:
Jak bije twoje serce – dziecko w parze z rodzicem . Dziecko kładzie się na plecach , rodzic przykłada ucho do jego serca i słucha bicia . Rytm serca można wyklaskać . Potem zmiana ról .
„Lustro”– rodzice i dzieci siedzą naprzeciwko siebie, dziecko wykonuje dowolne ruchy, gesty, wykorzystuje mimikę twarzy, rodzic naśladuje ruchy dziecka- zmiana ról.
„Naleśnik”– dziecko leży na plecach, na podłodze, rodzic „zwija go w naleśnik”, „smaruje dżemem, posypuje cukrem, kroi” – zmiana ról.
„Tunel” – rodzic w klęku podpartym, dziecko przechodzi pod rodzicem.
„Prowadzenie ślepca „– rodzic ma zamknięte oczy, dziecko prowadzi go po sali – zmiana ról.
„Krokodyl”– rodzic leży na brzuchu, dziecko kładzie się na niego tak, by brzuchem dotykać pleców rodzica. Rodzic wozi dziecko
Huśtawka– rodzic chwyta dziecko pod kolanami i podnosi ( dziecko siedzi jak na krzesełku ) . W takiej pozycji huśta je w prawo i w lewo oraz do przodu i do tyłu .
Ćwiczenia „przeciwko” w parach:
„Kłębek”- dziecko zwija się w kłębek, rodzic próbuje go „rozwinąć” – zmiana ról.
„Spychacz”– dziecko siedzi mocno podparte na podłodze, rodzic próbuje go przesunąć – zmiana ról.
Ćwiczenia „razem” w parach:
Siedząc przodem do siebie i trzymając się mocno za ręce, dziecko kładzie się na plecach, rodzic przyciąga go do siebie.
Stojąc przodem do siebie i trzymając się mocno za ręce, palce stóp ćwiczących złączone, dziecko odchyla się od rodzica.
Stojąc, rodzic ugina kolana (do przysiadu), dziecko z pomocą staje na udach rodzica, trzymając się mocno za ręce dziecko odchyla się do tyłu.
Dziecko stoi tyłem do rodzica, nie odrywając nóg od podłogi „upada” na ręce rodzica.